Prif Swyddog Tân Newydd Wedi Cael Ei Benodi

Yn dilyn proses recriwtio drylwyr, mae’n bleser gan Gomisiynwyr Awdurdod Tân ac Achub De Cymru gyhoeddi penodiad yr Is-farsial Awyr Fin Monahan OBE DFC PhD yn Brif Swyddog Tân newydd.

Dywedodd y Comisiynydd Carl Foulkes, cadeirydd y panel penodi: “Trwy gydol y broses recriwtio hon, roedd y Comisiynwyr yn ymwybodol dros ben o bwysigrwydd dod o hyd i arweinydd eithriadol i arwain y Gwasanaeth drwy’r newidiadau diwylliannol a threfniadol y mae’n eu hwynebu.

“Galwodd Adolygiad Morris, a gyhoeddwyd ym mis Ionawr, ar y Gwasanaeth i ehangu ei ddull o recriwtio ar gyfer swyddi lefel uwch, a dyna pam y gwnaethom ymestyn y broses chwilio y tu allan i’r sector tân ac achub.

“Buom yn gweithio gyda chynghorwyr chwilio gweithredol, sef GatenbySanderson, ac roeddem yn falch ein bod wedi derbyn ceisiadau gan grŵp amrywiol o bobl o bob rhan o’r DU, o fewn y sector tân ac achub a’r sector cyhoeddus ehangach ill dau.

“Roedd gan bob un o’r pum ymgeisydd ar y rhestr fer sgiliau a phrofiad rhagorol a oedd yn bodloni gofynion heriol ein manyleb person, yn ogystal ag ymrwymiad i greu’r amgylchedd priodol ar gyfer ein pobl, y Gwasanaeth a’r cymunedau rydym yn eu gwasanaethu.

“Ar ddiwedd pum niwrnod o ymarferion, paneli, a chyfweliadau, roedd Fin Monahan yn sefyll allan fel y person gorau a mwyaf priodol ar gyfer y rôl, ac rydym wrth ein bodd ei fod wedi derbyn y gwahoddiad i ymuno ac arwain y Gwasanaeth.

“Ar ran y Comisiynwyr, hoffwn ddiolch i bawb – gan gynnwys cydweithwyr, undebau, a rhanddeiliaid allanol – am eu hymrwymiad a’u hegni i wneud y broses recriwtio hon yn drylwyr, yn agored ac yn deg.”

Mae Is-farsial Awyr Fin Monahan yn ymuno â GTADC ar ôl dilyn gyrfa ddisglair ac addurnedig fel peilot awyrennau cyflym ac uwch arweinydd Awyrlu Brenhinol a’r Weinyddiaeth Amddiffyn. Mae wedi cwblhau llawer o deithiau gweithredol dramor, yn ogystal â chael ei leoli yn y DU. Pan weithiodd yn Swydd Efrog, fe oedd yn arwain cefnogaeth yr Awyrlu Brenhinol i awdurdodau sifil ar gyfer Gogledd Lloegr, De’r Alban ac Ynys Manaw gan gynnwys cynnal tîm ymateb cyflym 24/7 a gwasanaeth Achub Mynydd.

Er nad oedd yn ddiffoddwr tân, roedd ganddo orsaf dân o dan ei orchymyn o’r blaen, ac er mwyn paratoi ar gyfer cael ei ddanfon ar weithrediadau cludwyr awyrennau, cafodd hyfforddiant mewn ymladd tân a defnyddio offer anadlu sylfaenol. Ar hyn o bryd mae’n Gyfarwyddwr ‘Defence Futures’, sef melin drafod y Weinyddiaeth Amddiffyn yn yr Academi Amddiffyn yn Shrivenham.

Mae ganddo raddau Meistr o Brifysgol Nottingham a Phrifysgol Madras, a dyfarnwyd Doethuriaeth mewn Diwylliant Sefydliadol iddo gan Brifysgol Birmingham yn 2018. Mae’n awdur cyhoeddedig ac mae wedi ymchwilio’n helaeth i ddiwylliant a sut i fagu dewrder, morâl, parch a chydlyniant mewn sefydliadau gwisg.

Wrth sôn am ei benodiad llwyddiannus, dywedodd Is-farsial yr Awyrlu Fin Monahan: “Mae’n anrhydedd gen i gael fy ymddiried â’r rôl bwysig hon, ac rwy’n ddiolchgar i’r staff, yr undebau, y rhanddeiliaid a’r Comisiynwyr am gael hyder ynof.

“Rwy’n edrych ymlaen at ymuno â thîm Gwasanaeth Tân ac Achub De Cymru. Hoffwn i weld pob aelod o staff, ym mhob rôl a lleoliad, yn teimlo’n falch o’u gwaith, ac yn ymuno â fi a’r tîm arwain i ailadeiladu’r Gwasanaeth yn sefydliad lle mae pawb yn teimlo bod croeso a chefnogaeth iddynt, a’u bod yn ddiogel. Bydd hynny’n ein helpu i greu’r cydlyniant a’r cymorth sydd ei hangen i gyflawni ein cenhadaeth i gadw 1.5 miliwn o ddinasyddion De Cymru yn ddiogel.”

Bydd yr Is-farsial yr Awyrlu Monahan yn ymgymryd â rôl y Prif Swyddog Tân ar ôl cwblhau’r holl wiriadau cefndir a diogelwch angenrheidiol. Yn y cyfamser, mae Stuart Millington wedi cytuno i barhau fel Prif Swyddog Tân dros dro i sicrhau proses drosglwyddo ddidrafferth gydag Is-farsial yr Awyrlu Monahan.

Bydd y Comisiynwyr a’r Is-farsial yr Awyrlu Monahan mewn cysylltiad agos ac yn dechrau’r broses o benodi Tîm Arwain Gweithredol parhaol.

Ynglŷn ag Is-farsial yr Awyrlu, y Doethor Fin Monahan OBE, DFC, PhD

Mae Is-farsial yr Awyrlu, y Doethor Fin Monahan OBE, DFC, PhD yn uwch swyddog gyda’r Awyrlu Brenhinol. Ar ôl hyfforddi fel peilot awyrennau cyflym, gan wasanaethu mewn sgwadronau gweithredol a swyddi cyfnewid, fe’i penodwyd yn bennaeth yr Ysgol Hedfan Ganolog yn RAF Cranwell. Yno buodd yn gyfrifol am reoli’r Red Arrows. Mae wedi hyfforddi gyda sawl milwriaeth y tu allan i’r DU, ac ar hyn o bryd mae e’n gwasanaethu fel Cyfarwyddwr ‘Dyfodol Amddiffyn’, a elwir hefyd yn felin drafod y Weinyddiaeth Amddiffyn.

Ganed Fin Monahan yn Lerpwl. Ymunodd â’r Awyrlu Brenhinol ym mis Medi 1991, ar ôl gwasanaethu gyda Sgwadron Awyr Prifysgolion Dwyrain yr Iseldiroedd. Graddiodd ar ôl cael ei hyfforddi’n beilot, gwasanaethodd gyda Sgwadron Rhif 4 a hedfanodd awyren neidio Harrier gydag Awyrlu Brenhinol Laarbruch yn yr Almaen, wrth hedfan teithiau dros Fosnia a Kosovo.

Ar ôl bod yn yr Almaen, gwasanaethodd gydag Awyrlu Brenhinol RAF Y Fali yng Ngogledd Cymru, ac wedyn mewn rôl gyfnewid gydag Awyrlu Brenhinol Seland Newydd, gan hedfan awyrennau Skyhawk o Ganolfan Awyrlu Brenhinol Seland Newydd yn Ohakea.

Gwasanaethodd wedyn fel peilot gyda Sgwadron Rhif 1 yn Afghanistan, a galwyd arno i gynnal ymgyrch ar fyr rybudd i gefnogi milwyr oedd yn ymladd ar lawr gwlad. Aeth ar y genhadaeth ar ei ben ei hun ac yn ddiweddarach dyfarnwyd iddo Groes Hedfan Nodedig (DFC) am ddewrder mewn ymgyrchoedd yn 2006.

Yn 2007, rheolodd Sgwadron Awyr Prifysgol Caergrawnt. Wedyn treuliodd flwyddyn yn hyfforddi yng Ngholeg Staff y Gwasanaethau Amddiffyn yn India ac ar ôl iddo ddychwelyd i’r DU, cafodd swydd gyda gofal gweithrediadau gydag Awyrlu Brenhinol Leeming yng Ngogledd Swydd Efrog. Roedd yn gyfrifol am roi cymorth milwrol i’r awdurdod sifil ar gyfer ymateb i ddamweiniau awyrennau a lleddfu trychinebau yng Ngogledd Lloegr, De’r Alban ac Ynys Manaw.

Yn y rôl honno, darparodd parodrwydd 24/7 gyda thîm ymateb brys, tîm achub mynydd ac asedau awyrennau ar alwad a oedd yn cefnogi gwasanaethau brys lleol. Roedd hefyd yn rheoli gorsaf dân. Er nad oedd yn ddiffoddwr tân, cafodd hyfforddiant ymladd tân ac offer anadlu sylfaenol i baratoi ar gyfer gweithrediadau cludo awyrennau.

Penodwyd Fin Monahan yn Swyddog Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig (OBE) yn Anrhydeddau Blwyddyn Newydd 2014 am adeiladu uned ymateb cyflym NATO yn ystod 2013.

Rhwng 2016 a 2018, buodd yn Bennaeth Ysgol Hedfan Ganolog yn RAF Cranwell. Cafodd ei ddyrchafu i Gomodor Awyr ym mis Rhagfyr 2019 yn “Brif Athrawiaeth (Aer, Gofod a Seibir) yn y Ganolfan Datblygu, Cysyniadau ac Athrawiaeth” o fewn yr Academi Amddiffyn yn Shrivenham. Cafodd ei ddyrchafu’n Is-farsial yr Awyrlu ar y 10fed o Hydref 2022, pan gafodd ei benodi’n Gyfarwyddwr y ganolfan a elwir erbyn hyn yn ‘Dyfodol Amddiffyn’ (‘Defence Futures’.)

Mae ganddo raddau Meistr o Brifysgol Nottingham a Phrifysgol Madras, a dyfarnwyd Doethuriaeth gan Brifysgol Birmingham ar ddiwylliant sefydliadol.

Yn ei yrfa filwrol arweiniodd lawer o sefydliadau mewn gweithrediadau, a hefyd drwy newid sefydliadol a diwylliannol.