Sioe Deithiol Cydnerthedd Cenedlaethol yn Ymweld â Gwasanaeth Tân ac Achub De Cymru
Trefnwyd Sioe Deithiol Cydnerthedd Cenedlaethol â Gwasanaeth Tân ac Achub De Cymru (GTADC) yr wythnos diwethaf fel rhan o daith ledled Cymru i arddangos yr adnoddau sydd ar gael ar gyfer digwyddiadau brys ar raddfa fawr.
Ymwelodd hefyd â Gwasanaeth Tân ac Achub Canolbarth a Gorllewin Cymru (GTACGC) a Gwasanaeth Tân ac Achub Gogledd Cymru (GTAGC), a’r nod oedd codi ymwybyddiaeth ymhlith staff gweithredol a rheoli am alluoedd Cydnerthedd Cenedlaethol.
Cynhaliwyd y rhan o’r daith yn Ne Cymru ar 3ydd Mawrth yng Ngorsaf Dân yr Eglwys Newydd, cartref cyfleuster Chwilio ac Achub Trefol (ChAT) Cymru. Cafodd y ganolfan ei hagor ym mis Ebrill 2023 gyda chyllid gan Lywodraeth Cymru, ac mae’n sicrhau hyfforddiant lefel uchel a pharodrwydd gweithredol i bersonél ledled Cymru.
Tîm Cydweithredol ac Arbenigol
Mae Tîm ChAT Cymru yn cynnwys 37 o bersonél hyfforddedig o GTADC a GTACGC. Ymhlith yr arbenigeddau mae teledrinwyr, triniwr cŵn chwilio Chris Jones a Cooper, y ci ChAT, a dronau.
Mae’r prif ddigwyddiadau y mae’r tîm yn ymateb iddynt yn ymwneud â strwythurau wedi’u dymchwel gan ffactorau amrywiol megis ffrwydradau, gwrthdrawiadau cerbydau, neu drychinebau naturiol. Mae’r tîm hefyd yn ymateb i ddigwyddiadau yn ymwneud â thrafnidiaeth drom megis trenau, tramiau ac awyrennau, ac yn gweithio y tu allan i gwmpas o ddydd i ddydd ar gyfer mathau eraill o drychinebau mawr. Mae holl dechnegwyr ChAT wedi’u hyfforddi i weithio ar uchder, gan wella eu gallu i ymateb i achosion achub cymhleth, uchel a sefyllfaoedd cynyddol lle gellir galw arnynt i gynorthwyo.
Cydlynu Cenedlaethol a Rhanbarthol
Mae Tîm ChAT Cymru yn gweithredu ar draws pedwar ‘parth ymateb ChAT’ penodol, gan alluogi dull cysylltiedig o ymdrin â digwyddiadau ar raddfa fawr. Os bydd digwyddiad mawr yn digwydd sy’n gofyn am ymateb grŵp, gall timau o wahanol barthau ddod at ei gilydd i sicrhau gweithrediad cyflym ac effeithiol.
Mae’r tîm yn gweithredu allan o ddau brif leoliad – Earlswood, sy’n gwasanaethu GTACGC, a’r Eglwys Newydd, sy’n gartref i gyfleuster ChAT GTADC. Er bod yr Eglwys Newydd yn chwarae rhan allweddol mewn ymateb gweithredol, cynhelir y rhan fwyaf o hyfforddiant y tîm yn Earlswood.
Pwmp Cyfaint Uchel (PCU) a Galluoedd Cemegol, Biolegol, Radiolegol neu Niwclear
Roedd y sioe deithiol hefyd yn cynnwys trosolwg o asedau Pwmp Cyfaint Uchel (PCU) Cymru, a gynlluniwyd ar gyfer ymateb i lifogydd a darparu meintiau mawr o ddŵr mewn digwyddiadau hirfaith. Gan fod phedwar PCU ledled Cymru, gall yr unedau hyn bwmpio dŵr dros dri chilometr i gefnogi gweithrediadau ar raddfa fawr. Cyflwynwyd hefyd adolygiad o ddigwyddiadau proffil uchel diweddar yng Nghymru a ddefnyddiodd yr asedau PCU hyn.
Roedd y sioe deithiol hefyd yn cynnwys trosolwg cynhwysfawr o allu Cemegol, Biolegol, Radiolegol a Niwclear (CBRN) yng Nghymru. Mae gan Cydnerthedd Cenedlaethol (CC) y gallu i ddarparu prosesau canfod, adnabod a dadlygru deunydd peryglus ledled Cymru i’r Gwasanaethau Tân ac Achub (GTA) ac asiantaethau partner. Cyflawnir hyn trwy offer arbenigol a swyddogion hyfforddedig.
Pum Lefel Ymateb
Mae Tîm ChAT Cymru wedi’i strwythuro i ymateb ar bum lefel o ymyrraeth:
Gall Tîm ChAT Cymru ymateb ar bum lefel, gan gynnwys cyngor o bell i reoli digwyddiadau ar raddfa fawr, hirfaith, gyda cheisiadau’n cael eu cydlynu drwy’r Ystafell Reoli.
Arbenigedd K9
Ased hanfodol i’r tîm yw’r uned chwilio K9, sydd ar hyn o bryd yn cynnwys Cooper, y ci ChAT, a’i driniwr Chris Jones. Mae’r ddau’n chwarae rhan ganolog mewn chwiliadau cwymp strwythurol, chwiliadau ardal uniongyrchol, ac arogli aer byw.
Ym myd chwilio ac achub, mae pŵer uned cŵn yn sylweddol – ystyrir bod un ci yn gyfwerth â 50 o bersonél. Mae Cooper wedi cael ei hyfforddi’n arbennig dros 13 mis i fod yn rhan o’r gofrestr genedlaethol o dimau chwilio K9 hyfforddedig. I gymhwyso, cwblhaodd Cooper a’i driniwr wyth modiwl hyfforddi, gan gynnwys tri chwiliad llawn, darganfod anafiadau lluosog, ac ail-brofi blynyddol i gynnal ardystiad.
Cefnogir rôl Cooper gan dechnoleg uwch fel dronau sy’n dilyn y ci, gan ddarparu technegwyr â’r llwybr mwyaf diogel a mwyaf effeithlon i strwythurau sydd wedi cwympo. Mae’r cyfuniad hwn o arbenigedd dynol, galluoedd cŵn ac offer technolegol yn cyfyngu’n sylweddol ar yr ardal chwilio, gan gyflymu achubiadau a gwella diogelwch i’r dioddefwyr a’r timau sy’n ymateb.
Hyfforddiant a Gallu
Mae’r tîm wedi’i hyfforddi’n i lefel uchel, gan ddefnyddio technoleg uwch ac offer megis dyfeisiau gwrando seismig a chamerâu chwilio. Amlygodd Gareth Lewis, Rheolwr Gorsaf Tîm ChAT Cymru, bwysigrwydd cydweithio ar draws Gwasanaethau Tân ac Achub Cymru i sicrhau diogelwch cymunedol.
Dywedodd Gareth Lewis, Rheolwr Gorsaf ac Arweinydd Gallu Tîm ChAT Cymru, a gydlynodd y sioe deithiol:
“Mae’r sioe deithiol wedi bod yn gyfle gwych i ymgysylltu â chydweithwyr o’r tri Gwasanaeth Tân ac Achub yng Nghymru, gan ddangos yr ystod amrywiol o adnoddau, asedau, a sgiliau arbenigol sydd ar gael i ni. Drwy gydweithio, gallwn sicrhau diogelwch y cymunedau rydym yn eu gwasanaethu, boed ar lefel leol neu genedlaethol.”
Mae Tîm ChAT Cymru ar alwad 24/7, am 365 diwrnod y flwyddyn, gan ddarparu galluoedd chwilio ac achub critigol a chefnogi ymdrechion dyngarol yng Nghymru ac mewn lleoliadau rhyngwladol.
